Bitum
Sıkıştırılmış havanın, bir reaktörde tipik olarak 230-260 C’de vakum alt tortusuna üflendiği işlem. Bu işlem, hava üfleme oranına bağlı olarak üretilen uygun uygulamalar için farklı reaksiyonlar (dehidrojenasyon, polimerizasyon, Oksidasyon gibi) ile sonuçlanır. Bitümün yüzde 90’ı yol yapımında ve bakımında, yüzde 10’u çatı ve diğer (kanal tünelleri, boru kaplamalarında) kullanılmaktadır. Çeşitli tipler aşağıdaki gibidir:
Petrol Bitümü: Petrolden elde edilen hidrokarbonların karışımı. Siyah veya kahverengi, hava üfleme işlemi vakum altından (ham petrol türevleri) üreterek viskozdan katıya değişir.
Kömür Katranı: Kömür katranı, kömürün ısıl işlemiyle üretilen siyah veya koyu kahverengi bir tortudur. Oda sıcaklığında katıdır.
Doğal Bitüm: Bu bitüm, yol inşaatı, boya endüstrisi, cila ve tankların, boruların ve kalıpların yalıtımı dahil olmak üzere birçok endüstride kullanılan madenlerden çıkarılır.
Her ne kadar bir çok bitüm üreticisi olsa da, iki ana rafinerisi Pasargad ve Jay’dır.
Bitüm Özellikleri | ||||||
Ölçek | 100-120 | 85-100 | 60-70 | 40-50 | 30-40 | Metodoloji |
Yoğunluk | 04/01-1/1 | 05/1-1 | 06/01-1/1 | 06/01-1/1 | 06/01-1/1 | ASTM D-7 |
C’de Penetrasyon Oranı °25 | 100-120 | 85-100 | 60-70 | 40-50 | 30-40 | ASTM D-5 |
Yumuşama Noktası °C | 42-49 | 45-52 | 49-56 | 52-60 | 55-63 | ASTM D-36 |
Süneklik 25 °C (cm) | dk 100 | dk 100 | dk 100 | dk 100 | dk 100 | ASTM D-113 |
Parlama Noktası °C | dk 250 | dk 250 | dk 250 | dk 250 | dk 250 | ASTM D-92 |
Disülfid içinde ağıtlık %wt. | 99/5 | 99/5 | 99/5 | 99/5 | 99/5 | ASTM D-4 |
Leke Testi | Negatif | Negatif | Negatif | Negatif | Negatif | A ASHTO T 102 |
Kilo Kaybı %wt. | Max. 0/2 | Max 0/2 | Max 0/2 | Max 0/2 | Max 0/2 | ASTM D-6 |
Isıtma ile Penetrasyon Kaybı % | Max 20 | Max 20 | Max 20 | Max 20 | Max 20 | ASTM D-6-D5 |